Հարություն Կալենց — ԿԱԼԵՆՑ ԹԱՆԳԱՐԱՆ

Կենսագրություն

1910-1915

Օսմանյան կայսրություն

Հարություն Կալենցը (Հարմանդայան) ծնվել է 1910 թվականին Օսմանյան կայսրության Սեբաստիա վիլայեթի Կյուրյուն (ներկայիս Կյուրին) գյուղաքաղաքում: Ծննդյան ստույգ ամսաթիվը հայտնի չէ. նա ընդամենը հինգ տարեկան էր, երբ 1915-ին` Մեծ եղեռնի ժամանակ զոհվեցին ծնողները:

four-brothers-vardevar-haroutiun-haik-beirut-1940th — *Հարություն Կալենցը իր եղբայրների՝ Վարդեվարի և Հայկի հետ. Բեյրութ. 1940 թ.*

Կալենցի ավագ եղբայրների պատմություններից գիտենք միայն, որ նա ծնվել է Զատկի տոնին հաջորդող գիշերն ու ստացել Հարություն անունը: (Հայ առաքելական եկեղեցական տոմարով Հարություն Կլենցի ծննդյան օրն ընկնում է 1910 թ. ապրիլի 10-ին): Կալենցը ընտանիքի չորս եղբայրներից երրորդն էր: Նրա ծնողները` Տիրատուրն ու Ալմաստը, ունևոր մարդիկ էին. ընտանիքի սեփականությունն էր գորգերի և շալերի ֆաբրիկան, որի արտադրանքը Եվրոպա էր արտահանվում:

Օսմանյան կայսրությունում Մեծ եղեռնի տարիներին փոքրիկ Հարությունը և նրա եղբայրները հրաշքով են փրկվում խոշտանգումներից ու մահից. Հարությունի մորը, փախստականների քարավանների անվերջանալի շարքերում երկար դեգերելուց հետո, այնուամենայնիվ հաջողվում է որդիներին հասցնել Սիրիա:

galentz-monument-devoted-to-genoside-1965 — Եղեռնին նվիրված ցուցահանդեսի համար կատարված էսքիզ. 1965թ. © Galentz

Եղեռնին նվիրված ցուցահանդեսի համար կատարված էսքիզ. 1965թ. © Galentz

Հ. Կալենց. “Աղբ հավաքողները”. 1920-անանների սկիզբ. թուղթ_մատիտ, 42.5 x 54. © Galentz. — Եղեռնին նվիրված ցուցահանդեսի համար կատարված էսքիզ. 1965թ. © Galentz

1915-1923

Հասնելով Հալեպ՝ Ալմաստը` Հարությունի մայրը, մահանում է հիվանդանոցում, և եղբայրներին պատսպարում է հայ որբերի համար բացված ամերիկյան որբանոցներից մեկում: Այնտեղ էլ` որբանոցի դպրոցում, սովորելով ընդամենը չորս տարի, Հարությունը ստանում է իր սկզբնական կրթությունը:

Կալենցի ինքնուրույն կյանքը շատ վաղ է սկսվում: Հազիվ տասը տարեկանում նա հրաժեշտ է տալիս որբանոցին և ժամանակավոր ապաստան գտնում հորեղբոր մոտ: Երիտասարդ Կալենցը, մի կողմ դրած գիրքն ու գիրը, տրվում է իր միակ կրքին` նկարչությանը. գեղագրություն է սովորում, փորձում է աշխատել յուղաներկով:

Հ. Կալենց. «Աղբ հավաքողները». 1920-ականների սկիզբ. թուղթ, մատիտ, 42.5×54. © Galentz.

1923-1927

1923 թ. Հարությունը ծանոթանում է հայ գեղանկարիչ Օննիկ Ավետիսյանի հետ (այնժամ Վիեննայի Գեղարվեստի դպրոցի ուսանող), ով Հալեպում էր անցկացնում իր ամաոային արձակուրդը: Երկու-երեք ամառային ամիսների ընթացքում Կալենցը գեղանկարչության դասեր է վերցնում նրանից: Թերևս սա եղավ երիտասարդ Կալենցի առաջին մասնագիտական դպրոցը:

Հարություն Կալենց. «Խոզուկների լողացում». 1926 կտավ_յուղ., 46 x 56. © Galentz — Հարություն Կալենց. «Խոզուկների լողացում». 1926թ, կտավ, յուղաներկ, 46×56. © Galentz

Օննիկ Ավետիսյանը, նկատելով պատանու գեղանկարչական ձիրքը, նրան նաև խրախուսելու համար գնում է Կալենցի աշխատանքներից մեկը: Կալենցն ապրում է Հալեպում մինչև 17 տարեկան հասակը. արվեստանոց է վարձում, նկարում և վաճառում է դիմանկարներ ու ժանրային կտավներ, ձեռք բերելով արդեն որոշակի համբավ:

Հարմանդայան եղբայրների արվեստի և լուսանկարչական արվեստանոցի լոգոն. Տրիպոլի. Լիբանան. 1930-ական թթ.

1927 թ. Կալենցը տեղափոխվում է Տրիպոլի` Լիբանան, ուր ավելի վաղ հաստատվել էին նրա երկու ավագ եղբայրները. նրանք այնտեղ արդեն բացում էին «Հարմանդ» լուսանկարչատունը (ցուցանակը դեռ այսօր էլ պահպանվել է Տրիպոլիում ոազմական գործողությունների արդյունքում կիսավեր դարձած շենքի ճակատին):

Այդ ժամանակ թարքմանելով Հարմանդայան ազգանունը հայերեն՝ նա սկսում է իր գեղանկարչական աշխատանքները ստորագրել Կալենց անունով ֆրանսիական տառադարձությամբ՝ Galentz:

Հարություն Կալենցը եղբոր՝ Վարդեվար Հարմանդայանի հետ արվեստանոցում. Տրիպոլի. Լիբանան. 1930-ական թթ.

Հարություն Կալենցի տուփերի համար պատրաստած տրաֆարետը, կտավները Մոսկվա և Լենինգրադ տեղափոխելիու ժամանակ.

Այստեղ Կալենցը ծանոթանում է ֆրանսիացի նկարիչ Քլոդ Միշլեին. սկիզբ է դրվում նրանց երկարամյա բարեկամությանը և ստեղծագործական միությանը: Նրանք շատ են ճանապարհորդում միասին Լիբանանում և Սիրիայում, կազմակերպում են ցուցահանդես-վաճառքներ:

Հ. Կալենց. «Քլոդ Միշլե». Բեյրութ. © Galentz

1930-1946

12.Հարություն Կալենցը արվեստանոցում. Լիբանան. 1930-ական թթ. — Հարություն Կալենցը արվեստանոցում. Լիբանան. 1930-ական թթ.

1930 թ. Կալենցը տեղափոխվում է Լիբանանի մայրաքաղաք Բեյրութ, ուր Միշլեի խնդրանքով վարում է նրա արվեստանոցին կից գեղարվեստական ստուդիան՝ դասավանդելով գեղանկար և գծանկար: Շուտով Կալենցը հիմնում է իր սեփական արվեստանոցը: 1931-ին մասնակցում է երիտասարդ նկարիչների ցուցահանդեսին:

13.Հ. Կալենց. «Տեսարան արվեստանոցից». 1940-ական թթ. Բեյրութ. © Galentz — Հ. Կալենց. «Տեսարան արվեստանոցից». 1940-ական թթ. Բեյրութ. © Galentz

Հ. Կալենց. “Փողոց Բեյրությում”. 1940. © Galentz — Հ. Կալենց. «Փողոց Բեյրությում». 1940. © Galentz

Հ. Կալենց. “Աշխույժ օր”. Բեյրութ. 1940-ական թթ. © Galentz — Հ. Կալենց. «Աշխույժ օր». Բեյրութ. 1940-ական թթ. © Galentz

Հ. Կալենց. «Մայրամուտ». կտավ, յուղաներկ, 33x26. Տրիպոլի. Անհատական հավաքածու — Հ. Կալենց. «Մայրամուտ». կտավ, յուղաներկ, 33×26. Տրիպոլի. Անհատական հավաքածու

Հ. Կալենց. «Գետը Տրիպոլիյում». կտավ, յուղաներկ., 30x25. Անհատական հավաքածու — Հ. Կալենց. «Գետը Տրիպոլիյում». կտավ, յուղաներկ., 30×25. Անհատական հավաքածու

Հ. Կալենց. «Իմ եղբայրները». կտավ, յուղաներկ, 45x40. 1932. © Galentz — Հ. Կալենց. «Իմ եղբայրները». կտավ, յուղաներկ, 45×40. 1932. © Galentz

1932-45թթ. Կալենցը դառնում է Արվեստասերների միության կազմակերպման նախաձեռնողներից մեկը: Հետագայում այն հիմք դարձավ Լիբանանի նկարիչների միության ստեղծման համար: Կալենցը Միության ակտիվ մասնակիցներից էր. նա փաստացի մասնակցում էր բոլոր խմբային ցուցահանդեսներին՝ միաժամանակ բացելով էր իր անհատականները:

Հ. Կալենց. «Լիբանանի բազմազգ բնակչությունը». 1930-ական թթ., Անհատական հավաքածու

Հ. Կալենց. «Եղբոր դիմանկարը. Հայկ». 1930-ական թթ. կավճաներկ, ածուխ, թուղթ, 48x61. Անհատական հավաքածու. — Հ. Կալենց. «Եղբոր դիմանկարը. Հայկ». 1930-ական թթ. կավճաներկ, ածուխ, թուղթ, 48×61. Անհատական հավաքածու.

Նրա հետաքրքրությունների շրջանակը շատ լայն էր. գեղանկարից զատ նա աշխատում է բեմական ձևավորման, մոնումենտալ քանդակի ասպարեզում, համագործակցում ամսագրերի և թերթերի, ինչպես նաև հրատարակչությունների հետ`գրքերի ձևավորման գործում: 1938թ. Բեյրութի իր արվեստանոցում նա հանդիպում է իր ապագա կնոջը` Արմինե Պարոնյանին, ով Կալենցի մոտ ուսանելու համար Բեյրութ էր տեղափոխվել Հալեպից (Սիրիա):

Գալենցը և Արմինեն արվեստանոցում. Բեյրութ.

1938 թ. մայիսին մասնակցում է Արվեստասերների միության ցուցահանդեսին:

«Ֆրանսիայի միության» շրջանակներում կազմակերպված ցուցահանդեսի կատալոգի էջերը. «Արվեստի ընկերներ» սրահ. 1938թ. Բեյրութ.

Հ. Կալենց. «Աղավնիների ժայռերը» (Raouche ժայռերը). 1938. կտավ, յուղաներկ, 39x54. © Galentz — Հ. Կալենց. «Աղավնիների ժայռերը» (Raouche ժայռերը). 1938. կտավ, յուղաներկ, 39×54. © Galentz

Հ. Կալենց. «Ծաղիկներ». 1930-ական թթ., կտավ, յուղաներկ, 62x82, Անհատական հավաքածու — Հ. Կալենց. «Ծաղիկներ». 1930-ական թթ., կտավ, յուղաներկ, 62×82, Անհատական հավաքածու

Հ. Կալենց. «Զինվորի դիմանկարը». 1938թ․ կտավ, յուղաներկ, 45x31. © Galentz — Հ. Կալենց. «Զինվորի դիմանկարը». 1938թ․ կտավ, յուղաներկ, 45×31. © Galentz

Կալենցն իր արվեստանոցում Նյու Յորքի ցուցահանդեսի համար բարձրաքանդակի վրա աշխատելու ժամանակ. Բեյրութ. 1938թ.

Նյու Յորքի Համաշխարային ցուցհանդեսի տնօրինության վկայականը. 1939թ.

Լիբանանի Կառավարության Պատվավոր դիպլոմը, 1940թ․

1939 թ. մասնակցում է Նյու Յորքում կայացած Համաշխարհային ցուցահանդեսին, որ ներկայացնում է Լիբանանի տաղավարի 7-մետրանոց բարձրաքանդակը և արժանանում Լիբանանի կառավարության և Ցուցահանդեսային կոմիտեի պատվոգրերին:

Նյու Յորքի Համաշխարային ցուցահանդեսում Լիբանանի տաղավարում ներկայացված «Լիբանանի արհեստները» քանդակային ֆրիզը, 1939թ․

1940 թ. Հայ առաքելական եկեղեցու պատվերով Բեյրութի Սբ. Նշան եկեղեցու խորանի համար ստեղծում է Տիրամոր կերպարը: Ճարտարապետն էր Տիգրան Գուպեսերյանը, ով Բեյրութ էր եկել Ֆրանսիայից և երկար տարիներ Կալենցի մտերիմ ընկերն էր:

Հ. Կալենց. Սուրբ Նշան եկեղեցու համար Տիրամոր էսքիզ, 1940թ․

1943 թ. Կալենցը և Արմինեն ամուսնանում են Բեյրութի Սբ. Նշան եկեղեցու խորանի իր իսկ հեղինակած Տիրամոր հովանու ներքո: 1944 թվի փետրվարին ծնվում է նրանց առաջնեկը` Արմենը:

1943 թ. վրձնում է Քլոդ Միշլեի դիմանկարը և ցուցադրում այն Լիբանանի նկարիչների միությունում հուլիսի 8-ին բացված ցուցահանդեսում:

Հարություն Կալենցի և Արմինե Պարոնյանի հարսանեկան արարողությունը Սուրբ Նշան եկեղեցում. 1943 թ. Եկեղեցու խորանի Տիրամոր պատկերի հեղինակը Հարություն Կալենցն է. — Հարություն Կալենցի և Արմինե Պարոնյանի հարսանեկան արարողությունը Սուրբ Նշան եկեղեցում. 1943թ.

Կալենցըն իր տղայի՝ Արմենի հետ. Բեյրութ. 1944թ.

Հ. Կալենց. «Կլոդ Միշլեյի դիմանկարը». Անհատական հավաքածու.

Հ․ Կալենց. Զմմառի Սուրբ Տիրամոր վանքի գմբեթի որմնանկար. Լիբանան. — Հ․ Կալենց. Զմմարի Սուրբ Տիրամոր վանքի գմբեթի որմնանկար. Լիբանան.

Հարություն Կալենցն իր որդու՝ Արմենի հետ ՛«Արմենիա» նավով Խորհրդային Հայաստան տեղափոխվելու ժամանակ. 1946թ. Բեյրութի նավահանգիստ.

1945 թ. Բեյրութի “Regent Hotel” հյուրանոցի սպասասրահի համար մեծածավալ խճանկար է կերտում, որը հետագայում ավերվեց պատերազմի ժամանակ:

1945 թվին զարդանախշում է Լիբանանի Զմմար վանքի գմբեթը:

1946-1967

Հայաստան

1946 թ. Խորհրդային իշխանությունների կողմից տարվող լայնածավալ քարոզարշավը շարժառիթ հանդիսացավ Կալենցի` Խորհրդային Հայաստան տեղափոխվելու համար:

Մայիս ամսին առաջին իսկ նավով Կալենցն իր ընտանիքի` Արմինեի և որդու` Արմենի հետ մեկնում է հայրենիք: 1946 թ. հունիսին Հարություն Կալենցը դառնում է Հայաստանի նկարիչների միության անդամ: Հոկտեմբերին ծնվում է Կալենցների երկրորդ որդին` Սարոն:

Եղբայրներ՝ Արմեն և Սարո Գալենց. 1946թ. Երևան.

1947 թ. Կալենցն, ի թիվս մյուս հայրենադարձների, հողակտոր է ստանում այն ժամանակ դեռ Երևանի տարածքից դուրս գտնվող ամայի մի վայրում:

Կալենցների տան-արվեստանոցի նախագծի հեղինակն էր Հարություն Կալենցը:

1947 թվականի Հայաստանի նկարիչների միությունում հայրենադարձ արվեստագետների ցուցահանդեսը. Հարություն Կալենց, Արմինե Կալենց

1947թ. ցուցահանդեսին Հարություն Կալենցը ներկայացրել էր Արմինե Կալենցի դիմանկարը.

1947 թ. ապրիլի 27-ին Երևանի նկարիչների տանը բացվում է արտերկրից (Լիբանան, Սիրիա, Ռումինիա, Բուլղարիա, Իրան) Հայաստան վերադարձած հայ նկարիչների ու քանդակագործների ստեղծագործությունների առաջին ցուցահանդեսը, որին 14 արվեստագետների շարքում մասնակցում են նաև Հարություն և Արմինե Կալենցները: Բացման խոսքով հանդես եկավ Խորհրդային Հայաստանի նկարիչների միության նախագահ Մարտիրոս Սարյանը:

Հ. Կալենց. «Արմինեյի դիմանկարը». 1944. կտավ, յուղաներկ, 66x57. © Galentz — Հ. Կալենց. «Արմինեյի դիմանկարը». 1944. կտավ, յուղաներկ, 66×57. © Galentz

1948 թ. ապրիլին Հայաստանի նկարիչների միությունում կայացած հերթական հանրապետական ցուցահանդեսը բախտորոշ եղավ Կալենցի համար: Իշխանությունների կենտրոնական օրգան` «Կոմունիստ» թերթում հրապարակված գրախոսականում Կալենցին առաջարկվում էր ձերբազատվել բուրժուական արվեստի ազդեցությունից, իսկ ֆորմալիստական, դեկադենտական և խորհրդային արվեստին խորթ այլևայլ հոսանքների դեմ պայքարի մասին կարգախոսն էլ հիմք դարձավ Կալենցին նկարիչների միության անդամակցությունից զրկելու համար:

Արդյունքում Հարություն Կալենցին այլևս չէր թույլատրվում մասնակցել Միության ամենամյա գեղարվեստական ցուցահանդեսներին, և նա հարկադրված հայտնվեց ստեղծագործական դաշտից դուրս՝ զրկվելով նաև առանց այդ էլ սակավ պետական պատվերներից:

Ավելին. այս կարգավիճակում գտնվող արվեստագետները հավասարեցվում էին «պորտաբույծներին» և քրեականորեն պատժվում` ընդհուպ մինչև աքսոր…

1948-1956 թթ. ծանր զրկանքների, պարապուրդի և չքավորության տարիներ էին. խղճուկ վաստակ` Կալենցի իսկ խոսքով «խալտուրայի» շնորհիվ: Կալենցը, փաստորեն, չէր ստեղծագործում …

1951 թ. ԽՍՀՄ նկարիչների միության նիստում որոշում է ընդունվում Հարություն Կալենցին նկարիչների միության անդամության լրացուցիչ ընդունելու (վերականգնելու) մասին:

Հ. Կալենց. «Ինքնադիմանկար» (ուշանկայով). 1953. © Galentz.

1956-1967

50-ականների կեսերին լարվածության, ընկճախտի և պարտադրված պարապուրդի որոշ թուլացում նկատվեց: Կալենցի արվեստանոցը սկսեց կենդանանալ, վերածվելով առաջադեմ մտավորականության, գիտնականների, դերասանների, գրողների և ազատամիտ անհատների հանդիպման վայրի: 1957 թ. Կալենցը հանդիպում է ճանաչված գիտնական, համաշխարհային համբավ վայելող ֆիզիկոս, ազդեցիկ ներգործության տեր անհատականություն և արվեստի հավաքորդ Արտեմ Ալիխանյանի հետ:

Նրանք բարեկամացան: Ալիխանյանն այլևս Կալենցի հովանավորն ու նրա արվեստի ջատագովն էր: Կալենցի մասին տեղեկանում են մտավորականության լայն շրջանակները Մոսկվայում ու Լենինգրադում, ինչպես նաև արտերկրում:

1959 թ. Կալենցը Իլյա Էրենբուրգի շնորհիվ ծանոթանում է Լևոն Մկրտչյանի հետ: Այս հանդիպումը ևս երկարամյա մի մտերմության հիմքը դրեց:

Հ. Կալենց. «Արտեմ Ալիխանյանի դիմանկարը». 1960. ՀԱՊ.

1959 թվին Արտեմ Ալիխանյանը սեփական նախաձեռնությամբ Մոսկվայի իր բնակարանում Կալենցի աշխատանքների ցուցադրություն է կազմակերպում՝ ցուցահանդեսը հետագայում տեղափոխելով Մոսկվայի ֆիզիկայի ինստիտուտ: Արդյունքում Կալենցը բազում պատվերներ ստացավ: Նրա գործերը ձեռք բերեցին այնպիսի ակնառու ռուս գիտնականներ, գրողներ և դերասաններ, ինչպիսիք էին Ա. Միգդալը, Լ. Արցիմովիչը, Լ. Օկունը, Ս. Կապիցան, Ի. Էրենբուրգը, Մ. Պլիսեցկայան, Ա. Ռայկինը, Յու. Բորիսովան, Լ. Բրիքը, Ա. Գիտովիչը, Ա. Դիմշիցը և այլք:

1959 թ. Կալենցը Լենինգրադի Մանրապատումների պետական թատրոնում Ա. Ռայկինի բեմադրած «Սեր և երեք նարինջ» ներկայացման համար երկու պաստառների ձևավորում է կատարում:

Հարություն Կալենց. «Լևոն Մկրտչյանի դիմանկարը». 1965թ. © Galentz.

Հարություն Կալենց. «Կինոդերասանուհի Վալենտինա Խմարայի դիմանկարը». 1961թ. ՀԱՊ — Հ․ Կալենց. «Կինոդերասանուհի Վալենտինա Խմարայի դիմանկարը». 1961թ. ՀԱՊ

Մայա Պլիսեցկայայի հետ տան պարտեզում. Պլիսեցկայայի դիմանկարը գտնվում է իր անհատական հավաքածույում.

Հ Կալենց. 1961 թվի չկայացած ցուցահանդեսի հրավիրատոմսը. չինական թանաք, թուղթ, 16x33.5. © Galentz — Հ Կալենց. 1961 թվի չկայացած ցուցահանդեսի հրավիրատոմսը. չինական թանաք, թուղթ, 16×33.5. © Galentz

1961 թվին Լենինգրադում բացվում է ևս մեկ «ոչ պաշտոնական» ցուցահանդես` Պետական Էրմիտաժի տնօրեն Բորիս Պիոտրովսկու բնակարանում:

1961 թ. արգելվում է Կալենցի ցուցահանդեսը Երևանի պետական համալսարանի ռուսաց լեզվի և գրականության ֆակուլտետում, որի կազմակերպիչն էր այն տարիներին դեռ երիտասարդ լաբորանտ Լևոն Մկրտչյանը: Արգելքի դրդապատճառն էր հրավիրատոմսը, որին պատկերված էին մի իշուկ, վարդ, ինչպես նաև խաչի տեսքով ամսաթիվը: Այս հարցը քննվում է Հայաստանի կոմկուսի ԿԿ-ի ագիտացիայի և պրոպագանդայի բաժնի մակարդակով: Դրությունը փրկեց Ա. Դիմշիցի «Գրականությունը և կյանքը» ամսագրում 1961 թվի մարտին լույս տեսած «Սքանչելի և տխուր Ֆրանսիա» հոդվածը: Լևոն Մկրտչյանի խնդրանքով Ա. Դիմշիցը ավելացրեց հոդվածում, որ Ֆրանսիայում Պիկասոյի և այլ հանճարների գործերը «հիշեցրեցին նրան Կալենցի` կյանքից բխող, հիասքանչ ստեղծագործությունները»:

Հարություն Կալենց. «Գիտովիչի դիմանկարը». 1965թ. © Galentz

1962 թվականի Հարություն Կալենցի ցուցահանդեսը Հայաստանի նկարիչների միությունում. — Հարություն Կալենցի ցուցահանդեսը Հայաստանի նկարիչների միությունում․ 1962թ.

Հարություն Կալենցի ցուցահանդեսի բացումը. 1962թ․

1962 թ. Երևանում՝ Նկարիչների միությունում, բացվում է արվեստագետի կենդանության օրոք Հայաստանում կայացած առաջին և միակ անհատական ցուցահանդեսը:

1965 թ. Կալենցին շնորհվում է Հայկական ԽՍՀ վաստակավոր նկարչի կոչում:

Հարություն Կալենցի ցուցադրությունից. 1962թ․

Կալենցի 1962 թվականի անհատական ցուցահանդեսի հրավիրատոմսը.

1967 թ. Հարություն Կալենցը հեռացավ կյանքից: Նա մահացավ սրտի կաթվածից` ընդամենը 57 տարեկան հասակում: Արմինե Կալենցն իր «Ներիր ինձ, Հարություն» Կալենցի մասին հուշերի գրքում գրել է. «Եթե դու իմանայիր, որքան մարդիկ եկան քեզ հրաժեշտ տալու – չէիր մահանա»:

1967 թ.Հարություն Կալենցին հետմահու շնորհվեց Հայկական ԽՍՀ պետական մրցանակ`գրականության և արվեստի բնագավառում Ա. Գիտովիչի, Ս. Բարսեղյանի, Ա. Ալիխանյանի դիմանկարների և «Կակաչներ», «Քրդուհիներ», «Մեր բակը», «Գարուն», «Հրազդանի կիրճը» գեղանկարների համար:

Հարություն Կալենց. «Գարունը մեր բակում». 1967թ. Անհատական հավաքածու

Հարություն Կալենց. «Կակաչներ». 1965թ. Անհատական հավաքածու

Հարություն Կալենց. «Քրդուհիներ». 1964թ. © Galentz.

1968 թ. Կալենցի մահվանից մեկ տարի անց, Արմինե Կալենցի ջանքերի շնորհիվ Երևանում Խորհրդային Միությունում իր նախադեպը չունեցող «ոչ պետական հաստատություն» կարգավիճակով բացվեց Հարություն Կալենցի պատկերասրահ-արվեստանոցը: Այն բաց էր բոլոր այցելուների համար` ընդհուպ մինչև Կալենցների տան վերակառուցման և շինարարական աշխատանքների սկիզբը ու վերափոխումը «Կալենց Թանգարանի»:

Անհատական հավաքածուներից Հարություն Կալենցի ստեղծագործությունների Հայկական ակումբում անցկացված ցուցահանդեսի ֆլայերը. 1970 թ. Բեյրութ, Լիբանան: Տեքստի հեղինակն է՝ Յոլանդե Աջեմյան․

1970 թ. Մոսկվայի գրողների կենտրոնական տանը բացվում է Կալենցի ստեղծագործությունների ցուցահանդեսը: Ցուցահանդեսի իրականացմանն աջակցել է բանաստեղծ Ա. Դիմշիցը։

1970 թ. Մայիսին Բեյրութի «Հայկ» ակումբում բացվում է Լիբանանի հավաքորդների մասնավոր հավաքածուներից բերված Կալենցի ստեղծագործությունների ցուցահանդեսը: Համեստ պատկերագրքի առաջաբանի հեղինակն էր Բարսեղ Կանաչյանի դուստր Յոլանդե Աջեմյանը:

Հարություն Կալենց. «Ծաղիկներ». 1945 թ. Անհատական հավաքածու.

Հարություն Կալենց. «Նատյուրմորտ ֆիգուրներով». 1960թ. Անհատական հավաքածու․

1971 թ. Երևանում՝ Հայաստանի նկարիչների միությունում, բացվում է Կալենցի հետմահու ցուցահանդեսը:

1971 թվականին Հայաստանի նկարիչների միությունում կազմակերպված Հարություն Կալենցի 60-ամյակին նվիրված ցուցահանդեսի հրավիրատոմսը:

1971 թ․ Լենինգրադում, Մայակովսկու անվան գրողների տանը բացվում է Կալենցի ստեղծագործությունների ցուցահանդեսը`գրող Դմիտրի Մոլդավսկու և Լենինգրադի գրողների միության արվեստաբան Տատյանա Մախմուրյանի օժանդակությամբ:

1980 թ. Երևանի պետական համալսարանի ռուսաց լեզվի և գրականության ֆակուլտետում կայանում է Հարություն Կալենցին նվիրված գրականության երեկո, ինչպես նաև բացվում է Կալենցի ստեղծագործությունների ցուցահանդեսը:

Հարություն Կալենցին նվիրված գրականության երեկոյի և իր ստեղծագործությունների ցուցահանդեսի հրավիրատոմսը:

1988 թ. Երևանում, Ֆիզիկայի ինստիտուտում բացվում է Հարություն և Արմինե Կալենցների ստեղծագործությունների ցուցահանդեսը՝ նվիրված Արտեմ Ալիխանյանի ծննդյան 80-ամյակին:1992 թ. Հայաստանի ազգային պատկերասրահում բացված «Գույնի երեք աշխարհ. Սարյան, Կալենց, Մինաս» ցուցահանդեսում ներկայացված էին նաև Կալենցի աշխատանքները` թե՛ ընտանեկան, և թե՛ պատկերասրահի հավաքածուներից:

Հարություն Կալենց. «Ինքնադիմանկար» (“Bonjour tristesse”). 1955թ․ © Galentz.

1995 թ. Երևանում՝ Կալենցների տուն-արվեստանոցում, կազմակերպվում է Կալենցի ստեղծագործությունների հոբելյանական ցուցահանդեսը:

2000 թ. Երևանում՝ Հայաստանի նկարիչների միությունում, արվեստագետների ընտանիքի հետ համատեղ բացվում է Հարություն Կալենցի և Արմինե Կալենցի ստեղծագործությունների անհատական ցուցահանդեսը:

2009 թ. Երկու նկարիչների արվեստը պահպանելու, ուսումնասիրելու և հասարակայնացնելու նպատակով հիմնադրվել է Կալենց մշակութային հիմնադրամը:

2010 թ. Ապրիլի 27-ին Երևանում՝ արվեստագետի անունը կրող փողոցում, Հարություն Կալենցի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ անցկացվող միջոցառումների շրջանակում, երկու նկարիչների տուն-արվեստանոցի տեղում բացվում է «Կալենց թանգարանը»: